martes, 20 de febrero de 2024
Xornadas de portas abertas 2024
miércoles, 4 de noviembre de 2020
PRESENCIALIDADE, ENSINO EN LIÑA E OUTRAS PATOLOXÍAS EDUCATIVAS
BY ANPAS GALEGAS · 4 NOVEMBRO, 2020
Até o mes de marzo pasado, o Ensino Público era sempre presencial, as nenas e nenos erguíanse pola mañá, collían as súas mochilas sobre cargadas de libros e libretas, e marchaban a clases, ían en autobús, en coches particulares, ás veces -poucas- andando, compartían transporte con outras persoas, compañeiras ou non; e chegaban a centros escolares ateigados de nenos e nenas, ou case baleiros se viven no rural galego, en aulas múltiples ou específicas. Pero había aulas, e docentes nas aulas.
Sempre?, non, o que sempre houbo foron nenos e nenas con enfermidades que lles impedían asistir ás aulas, dende un sinxelo catarro até a enfermidade máis dura e difícil; e xa temos a primeira distinción de tratamento:
- Se a prescrición médica marca unha posíbel estadía na casa superior a un mes: iniciamos o protocolo de atención domiciliaria. Tamén se temos unha enfermidade crónica que provoque ausencias mínimas de seis días ao mes durante seis meses.
- Se a prescrición marca un tempo inferior a un mes, ou se as ausencias por enfermidade crónica non chegan a ese mínimo de 6 días/seis meses, non hai protocolo e a atención é INEXISTENTE.
Vaia entón, o primeiro que sacamos deste protocolo é que para que te atendan tes que estar realmente enfermo, porque máis dun mes de ausencia é algo serio. Primeiro problema: a Xunta entende a atención domiciliaria como unha situación excepcional, non pretende favorecer a continuidade no ensino.
E esa é a razón pola que comezamos pola atención domiciliaria, para facer entender que a consellaría de educación nunca comprendeu como se debe tratar a ausencia ás clases, porque xamais traballou para manter a docencia fóra das aulas, nin para fornecer ao alumnado dunha lóxica de continuidade, nin colaborar para que as múltiples situacións de ausencia non fosen tamén causa intrínseca de retraso escolar; porque a enfermidade que imposibilita esa non asistencia non é sinónimo de incapacidade para continuar o ritmo escolar, aínda que a Xunta así o trate.
Agora estamos en situación de risco permanente pola incidencia da COVID-19, e temos a experiencia da non asistencia ás aulas dende 12 de marzo até a finalización do curso pasado, vivimos a improvisación, a multiplicación de plataformas e sistemas de comunicación, a falta de formación do profesorado, o alumnado e as familias, a falta de goberno da consellaría que permitiu e favoreceu un absoluto caos na xestión da non presencialidade… e con todo iso afrontamos o presente, un presente que segundo o protocolo de adaptación para o curso 2020-2021, na súa versión do 16 de setembro pasado, dinos que:
- Os centros elaborarán un plan de continxencia no que se establecerán as medidas que se adoptarán no caso de suspensión da actividade lectiva para facer efectivo o ensino non presencial.
- Nese suposto, o profesorado, preferentemente a través da aula virtual do centro, determinará as tarefas a realizar polo alumnado garantindo a adquisición das aprendizaxes básicas e a avaliación continua, garantindo unha axeitada atención ao alumnado NEAE, con especial coidado na atención ao alumnado NEE.
- Establecerase un procedemento de comunicación entre alumnado, familias e equipos docentes, a través dos medios telemáticos corporativos. Este procedemento determinará e concretará claramente os obxectivos ou finalidades da comunicación, as persoas responsábeis así como a súa temporalización.
Ou sexa, todo o ensino non presencial canalízase a través das aulas virtuais, que a consellaría de educación facilitará a todos os centros educativos, cuxo acceso estará incluído na páxina web de cadanseu centro escolar. Estas aulas xa teñen creados os cursos, os usuarios-as para alumnado e profesorado, porque iso tiña que estar feito en setembro antes de comezar o curso. E supoñemos que a estas alturas tamén están xa feitas “as reunións oportunas para informar ao profesorado dos seus usuarios, do modo de ensinar aos/ás alumnos/as a inscribirse nos cursos, e da formación dispoñíbel”.
Por suposto, porque o protocolo di que se fará “á maior brevidade posíbel”, todo o alumnado debera coñecer perfectamente o funcionamento do seu curso e da metodoloxía que deberá seguir “·no hipotético caso de ter que realizar o ensino a distancia”.
E todo, todo “terá que estar plenamente operativo e funcionando ao finalizar o mes de setembro”
Tamén en setembro “os/as titores/as identificarán ao alumnado que, por mor da falta de recursos ou de conexión no seu fogar, puidera perder o acceso á educación telemática no caso de ensino a distancia”; e a dirección de cada centro saberao e realizará unha listaxe deste alumnado “no caso dun eventual paso ao ensino a distancia”
Ben, estamos xa en novembro, aínda que houber retrasos, pasou xa máis dun mes dende que rematou setembro e polo tanto dámos por feito que temos aulas virtuais, que todo o mundo sabe manexalas e que ademais temos identificadas as dificultades de conexión do alumnado, e fixemos as listaxes correspondentes.
As aulas virtuais usaranse para todos os supostos de non presencialidade ?, non di iso o protocolo. Usaranse para o alumnado de 3º de primaria en adiante, “… nos supostos de educación a distancia… e para o alumnado que estea en situación de corentena…”
De momento temos unha regulación do ensino non presencial que abeira a:
- Alumnado en corentena
- Alumnado con suspensión da actividade presencial no conxunto da aula.
Pero é que hai máis casos de non asistencia recoñecidos pola normativa como xustificábeis:
- Os que teñan síntomas compatíbeis coa COVID-19.
- Os que se atopen en illamento por diagnóstico da COVID-19.
- As persoas en espera do resultado de PCR por sospeita clínica.
- O alumnado que poida ter a condición de vulnerábel.
- O alumnado que padeza enfermidades non relacionadas coa COVID-19.
- As “vítimas” dos diferentes supostos de semipresencialidade en bacharelato.
E a estes casos deberiamos sumar un suposto, aínda non contemplado pero que debera selo, cal é o do alumnado que conviva con persoas vulnerábeis á COVID-19.
Todos estes son casos de non asistencia a clases, de perda de horas lectivas, e de abandono de escolarización, xa están ocorrendo. E maioritariamente, salvando excepcións excelentes, a resposta é sempre a mesma: ese alumnado está sendo desatendido por parte da administración educativa, que non por parte do seu profesorado que non ten medios, nin tempo, nin capacidade para facer outra cousa que a que está facendo, atender ás aulas que ten encomendadas.
E por que?, pois novamente, coma sempre pasou na atención domiciliaria, porque a administración educativa galega non é quen de comprender que a non asistencia ás aulas non ten porque levar aparellada a desatención docente, porque continúa concibindo a escola como un lugar e non como un concepto, e porque todo o que ocorra fóra dese lugar non o considera da súa competencia, o que explica, por outra parte, a incompetencia constante desa administración educativa, e a súa identificación da docencia co profesorado específico de cada alumna ou alumno; mesmo no único caso no que esta realidade ten unha mínima ruptura, que está nas aulas hospitalarias, se considera esa docencia máis como un acompañamento asistencial que como un dereito á escolarización, non hai máis que ver de que administración dependen: da sanitaria e non da educativa.
E agora?
Agora, hoxe mesmo, 3 de novembro, estamos dixerindo un exercicio de cinismo maiúsculo por parte da administración educativa, que nos presenta un plan de ensino virtual diante da COVID-19 para “blindar os valores que caracterizan o noso sistema educativo, a calidade e a equidade”. Lembremos que a equidade levada á práctica non é máis que “dar a cadaquén o que lle pertence”, e que iso, falando de educación, é:
“Igualdade de oportunidades para o desenvolvemento cheo da personalidade a través da educación, a inclusión educativa, a igualdade de dereitos e oportunidades que axuden a superar calquera discriminación e a accesibilidade universal á educación, e que actúe como elemento compensador das desigualdades persoais, culturais, económicas e sociais, con especial atención ás que se deriven de calquera tipo de discapacidade” (LOE consolidada, artigo 1.b)”
Que nos di ese “plan de ensino virtual” ?:
- Que até o de agora non sabemos o que se fixo, aínda que todo debera estar feito xa en setembro, pero que en calquera caso iso xa se resolve agora, nunha semana.
- Que o ensino virtual porase en marcha “como recurso en caso de corentena ou confinamento total” (os outros casos todos continúan quedando desatendidos).
- Que cada centro organizará como poida. Novamente, coma sempre con esta consellaría, derivando nos centros educativos a responsabilidade toda do sistema. E creando miles de respostas diferentes no mesmo territorio.
- Que se trata de termos unhas rutinas similares ás do ensino presencial. Pero non, estamos a falar dun ensino non presencial, como podemos pensar en termos unhas rutinas semellantes ?, teremos que dar un maior peso á atención emocional dunhas crianzas que levan sete meses de tolemia absoluta, teremos que utilizar rutinas acaídas á situación que se estará a vivir, que son totalmente diferentes das que se poden dar nunha clase convencional, teremos que facilitar a interacción entre os compañeiros-as para garantir o espírito de convivencia, imprescindíbel en situación de confinamento, e non pensar nas aulas como unha simple interacción alumno-a/profesor-a, e a realización de tarefas convencionais que poidan ser avaliábeis.
- Haberá un horario-espello. Haberá horario !!!, onde se poida, non si?, porque nun fogar confinado pode ser, e ademais é moi posíbel, que non haxa un ordenador por persoa, pode ser que convivan varios alumnos-as na mesma casa, e até pode ser que convivan con pais e nais que traballen tamén con ese mesmo e único ordenador. Pero é que ademais estamos a falar de alumnado de 8 anos en adiante, que terán que estar facendo o “horario espello” de quen poida atendelos; ou é que todo neno-a confinado ten necesariamente que ter ao seu carón unha persoa coidadora que lle permita dispor do horario que lle pareza acaído á administración educativa ?
- Distribuiranse medios informáticos en función das necesidades do alumnado: aínda non sabemos que os medios informáticos (comunmente chamados ordenadores) son só unha parte menor do inmenso problema de conectividade que ten a nosa xeografía?, aínda estamos pensando que repartir ordenadores é como repartir libretas? Á parte de que é indignante que a estas alturas aínda non teñamos avanzado nada en canto á gratuidade dixital universal para todo o alumnado público; é alucinante que a administración educativa, cando están a se cumprir case 8 meses dende o estado de alarma do mes de marzo, aínda non teña desenvolvido un plan completo de solución da fenda dixital galega; e resulta case incríbel que continuemos a pensar que as familias que carecen de “medios informáticos” non precisan prioritariamente dunha formación integral no uso e na convivencia con eses medios, para que poidan acompañar e favorecer a súa utilización por parte das súas fillas e fillos.
Distribuír ordenadores, como se fixo no anterior confinamento, resolve parcialmente algún problema, poucos porque do que si se preocupa o “plan” é de avisar que o que se dea hai que recollelo canto antes, non vaia ser que “os pobres” queden coa esmola administrativa, pero en ningún caso resolve o problema estrutural dixital galego, que non entende nin de rendas, nin de intereses, entende só de falta de organización territorial para procurar a equidade, aquela do principio que este cínico plan proclama “blindar”, sóanos ?
- Avaliación e control do alumnado: en caso de confinamento, o que lle preocupa á administración educativa é poder avaliar a controlar !!!, nin falamos de acompañar, nin de atender, nin de colaborar ou axudar, non falamos de manter vivo o espírito de grupo, nin de utilizar os coñecementos docentes para asegurar a integridade emocional do alumnado nun hipotético segundo confinamento. Non, falamos de dar clases e facer exames, falamos dun modelo educativo atávico e insuficiente, falamos de que a escola é sinónimo de aprendizaxe académica. Cando imos dar o paso á modernidade ?, cando imos entender que “o desenvolvemento cheo da personalidade a través da educación” non se consegue con controis e exames, e moito menos nestas circunstancias?
- Formación e información para o ensino a distancia: esa formación e información para o ensino dixital, que non necesariamente a distancia, debera formar parte dende hai décadas dunha moderna escola galega. Continuamos identificando traballo dixital con traballo a distancia provocado pola falta de presencialidade, cando o traballo dixital ten que ser unha ferramenta de uso cotián nunha escola non anquilosada no pasado. Un alumnado actualizado non precisaría desa formación específica, simplemente utilizaría en cada situación a ferramenta formativa axeitada. Un profesorado formado e actualizado tampouco tería que adaptarse agora aos coñecementos dixitais nin ao traballo en liña, por suposto. E antes de que ninguén o diga, a responsabilidade da formación do profesorado non é de ninguén máis que da administración educativa, que é quen ten as competencias e a obriga de dirixir e organizar aos corpos docentes.
- Controis de asistencia: está falado, para a consellaría de educación o principal problema en caso de confinamento é saber se o alumnado está pendente das clases en liña; non se lle ocorre preguntarse por cal dos miles de porqués pode ser que non estea, o interesante é controlalo. A empatía está ausente, o acompañamento tamén.
- Alumnado con necesidades especiais, menos mal que temos unha mención, nin falamos de como, pero a persoa que exerza a orientación no centro “velará” polo cumprimento do Plan Xeral de Atención á Diversidade. Con que medios?, con que profesorado?, con que facilidades?. Estas dúas liñas do Plan son absolutamente fume. Do confinamento anterior sabemos que o alumnado con necesidades específicas de apoio educativo estivo totalmente abandonado á súa sorte nas súas casas, que ninguén -á parte por suposto das súas familias e algún-ha docente salientábel- mirou para eles-as, que retrocederon no conseguido, e que este curso están a facer un enorme esforzo de adaptación que agora pode verse novamente truncado. “Velará” é unha palabra oca se non leva ao seu carón os medios que a enchan. Hai que reforzar grandemente as equipas de orientación xa na vida ordinaria, para canto máis neste momento.
E a todo isto, quen vai atender as clases en liña cando non estea toda a aula confinada ?, que docentes van facer ese seguimento duplo do alumnado en aulas e na súa casa ? , que “profesorado ordinario” pode duplicarse para estar en dous lugares á vez e dar a mesma formación a dous grupos ao mesmo tempo?
En fin, logo de oito meses de experiencia estamos case onde estabamos, continuamos pensando que a única finalidade da escola é transmitir coñecementos. Non adaptamos currículos, nin para compensar o desastre do terceiro trimestre do curso pasado, nin para afrontar as dificultades deste; tivemos que chegar a un punto de case confinamento para comezar a pensar e facer “plans” de asistencia ao alumnado, e por riba estes plans limítanse a tentar clonar a escola na casa, como se unha escola se puidera meter nunha cámara de vídeo e convertela nunha película de visualización obrigatoria !!
viernes, 10 de julio de 2020
As familias galegas fartámonos da consellaría de educación
BY ANPAS GALEGAS · 7 XULLO, 2020
Hai dúas semanas que rematou o curso escolar máis sorprendente da nosa historia recente; sorprendente por ter vivido máis dun terzo da súa duración baixo o estado de alarma. Pero sorprendente sobre todo porque vivimos a desaparición real dunha administración educativa que debera ter asistido permanentemente a familias e alumnado.
Durante os máis de tres meses que pasaron dende o 16 de marzo até o 19 de xuño, a consellaría só estivo presente para culpabilizar a outros axentes da súa propia incapacidade, Nin tomou decisións, nin organizou alternativas, nin forneceu ás direccións e profesorado dos centros das imprescindíbeis instrucións para continuar e rematar o curso académico 2019-2020.
Toda a comunidade educativa fixemos o que puidemos para continuar, cun enorme traballo do alumnado, a quen debemos o noso aplauso en primeiro lugar, e tamén das familias e do profesorado. Facermos o que puidemos non quer dicir que o curso rematara con éxito, nin que se fixera todo o que se debeu facer. Non deixamos de sentirnos magoadas polo abandono que sufriu boa parte do alumnado galego, pola desatención absoluta ás persoas que tiñan necesidades especiais de apoio educativo, pola incremento enorme da fenda socioeconómica provocado pola inutilidade dos nosos gobernantes educativos, ou polas diferenzas de trato entre centros educativos e persoas, resultantes dunha xestión que só pode cualificarse como nefasta.
Todo isto que pasou, e cómpre non esquecelo, ocorreu co alumnado na casa e co profesorado confinado, por así dicilo o problema sanitario non tivo case presenza no trimestre pasado; os centros escolares libráronse de seren centros de risco e contaxio. E nin así a consellaría de educación foi quen de facer cousa diferente que entregar a solución de todos os problemas aos diferentes actores da comunidade educativa, sobre todo a familias e alumnado que tivemos que facer de improvisadas docentes, orientadoras e persoal de apoio das nosas fillas e fillos, ou de nós mesmas en moitos casos.
Pero o curso próximo xa non hai excepción sanitaria, o curso vai comezar co alumnado dentro das aulas, con clases presenciais e cunha enorme inseguridade por parte dos que realmente somos o Ensino Público Galego: o alumnado, as familias e o persoal docente. E todas nós estamos absolutamente indignadas pola falta de respecto que supón a permanente ineptitude da consellaría de Educación.
Temos dereito a coñecer como se vai organizar o próximo curso, cales van ser os requisitos de espazo, de comunicación, de distribución de aulas, de utilización de instalacións comúns, de entradas e saídas dos centros, de como se vai garantir a seguridade das nosas fillas e fillos, e a das súas familias en consecuencia, en transportes e comedores escolares xa de por si saturados.
Temos dereito a saber de que maneira a consellaría de educación ten planificado como vai atender ao alumnado galego en centros escolares masificados, con rateos por aula absolutamente desbordados logo de anos e anos de recortes innecesarios, con instalacións cun mantemento insuficiente, e cuns orzamentos constantemente á baixa.
Temos dereito a saber cales son os protocolos sanitarios que van permitir detectar casos de infección, polo COVID-19 ou por calquera outro virus, cando a administración educativa galega leva décadas negándose á incluír nos centros a figura do profesional sanitario -que tan excelente uso tería tido neste recente pasado- , e continúa fiando a resolución de todos os problemas a equipas docentes que non saben nada -nin teñen porqué sabelo- de prevención de contaxios ou control de epidemias.
Temos dereito a coñecer cales son os plans que van impedir que o alumnado volva a estar abandonado nunha máis que posíbel repetición do escenario, tal e como ocorreu no trimestre último do curso 2019-2020. Porque, onde está a planificación e o diñeiro que van garantir un Ensino Público realmente gratuíto, XA, AGORA MESMO ?, e que garanta a accesibilidade total de todo o alumnado galego a todos os medios necesarios, para que non se repita a fonda discriminación que vimos de sufrir neste derradeiro trimestre pasado.
Pero imos máis aló. O que se fixo nestes meses co alumnado de necesidades específicas de apoio educativo foi unha auténtica labazada a ese pretendido e nunca conseguido “estado de inclusión ideal”, que esta inútil consellaría de educación ven vendéndonos dende sempre. Este alumnado ficou abandonado, agás dunhas poucas excepcións, nas súas casas; perdendo en moitos casos o que tiña progresado clínica e emocionalmente, e retrocedendo na súa aprendizaxe e incorporación ao grupo escolar. A consellaría, de novo, tampouco fixo nada para solucionar esta situación, limitouse a dar ordes de que outras -sen formación, sen medios, sen coñecementos- resolveran por ela.
A maiores dos aspectos sanitarios, fundamentais e prioritarios; do tratamento da diversidade, igualmente fundamental se queremos que as nosas fillas e fillos reciban da Escola Pública a formación que precisan para un mundo moderno e participativo; da equidade esnaquizada polo tratamento discriminatorio recibido polo alumnado galego; a maiores de todo iso está tamén a realidade académica que se nos ven enriba.
Este curso rematou en falso, e así hai que dicilo con rotundidade. Non é certo que se creara da nada unha formación en liña que fora aproveitábel por todo o alumnado; non é certo que todo o alumnado estivera conectado; non é certo que todos os nosos fillos e fillas tiveran as mesmas oportunidades e a mesma atención. Por iso, como xa dixemos hai meses os principais axentes sociais educativos nunha diagnose conxunta e compartida inédita ata ese momento, hai que entender que o curso rematou o 13 de marzo pasado. E que o curso que ven ten que comezar aí mesmo, onde parou, para garantir que todo o mundo poida chegar ao final do curso próximo con garantías de éxito. E nese suposto, onde están as adaptacións curriculares imprescindíbeis?, onde están as instrucións rotundas, claras e definidas que permitan ao profesorado traballar con seguranza no desenvolvemento dun curso fundamental, no que ademais de reincorporar ao alumnado á súa realidade académica hai que devolvelo a un mundo escolar, afectivo, grupal, do que se viu separado durante seis meses ?
A resposta a todas as nosas preguntas é sempre a mesma: non hai nada feito, non hai nada previsto, non hai un plan A, un B ou un C, non hai organización, nin instrucións, nin ideas; non hai máis que estratexia de inaccións, semella que pensan que non facendo nada non se están a equivocar, pero é falso: así é como se equivocan de cheo.
As familias galegas estamos fartas da consellaría de educación, de quen a representa e do equipo que a dirixe, sabemos que non nola merecemos, e esiximos un rotundo cambio. Queremos unha consellaría que fale con nós, que inicie canto antes un diálogo de traballo, e que se responsabilice do que vaia suceder a partir do 10 de setembro. Porque son as nosas fillas e fillos quen pretenden que estean nas aulas, e nós non queremos que estean do xeito irresponsábel que este grupo incompetente está deseñando.
Conselleira, traballe ou dimita, o que sexa, pero fágao canto antes.
sábado, 6 de junio de 2020
Enquisa de valoración do terceiro trimestre
BY ANPAS GALEGAS · 5 XUÑO, 2020
O pasado mes de abril coñecemos as novas instrucións para este terceiro trimestre, as novas programacións deberían ser accesibles dende mediados de maio e xa sabemos cando e como se remata este curso por iso para coñecer e poder valorar a situación elaboramos unha enquisa que compartimos con todas as familias.
O obxetivo da enquisa é saber si realmente se están cumprindo as instrucións dadas (recuperación, reforzo e non ampliación de materia); si está habendo acompañamento; deron a coñecer as programacións; informaron de como se vai avaliar; como está a situación do alumnado de necesidades educativas especiais; …
Para poder recoller unha valoración máis precisa e sendo coñecedores que a etapa de Infantil é diferente a todas as demáis (Primaria, Secundaria, Bacharelato e FP) deixamos dous cuestionarios diferenciados. O cuestionario de Infantil é para que as nais, pais ou titores o cubran e o outro esta elaborado para que o cubra o alumnado, se fose preciso coa supervisión dunha persoa adulta. As cuestións relacionadas con alumnado de necesidades educativas son para responder polos pais/nais/titores/titoras legais.
Ligazón da enquisa do segundo ciclo de Educación Infantil ENQUISA DE INFANTIL este cuestionario está pensado para que sean as familias quenes o cubran.
Ligazón a enquisa de Educación Primaria, Secundaria, Bacharelato e FP ENQUISA DE PRIMARIA, SECUNDARIA, BACHARELTO E FP lembramos que está elaborado para que o alumnado poda cubrilo só ou/e coa supervisión dunha persoa adulta a excepción das cuestións do alumnado con necesidades educativas que agradeceríamos que fosen cubertas pola nai, pai ou titores legais.
Agradecemos a colaboración de todas e que se lle dea a máxima difusión coa finalidade de chegar a todas as familias e obter a maior representación posible.
Moitas grazas.